Redactie Sparen.nlLaatst gewijzigd op
Wat doet een bank en hoe verdienen banken geld?
De meeste banken bieden naast spaarproducten ook leningen en hypotheken aan. Hierdoor zorgen ze ervoor dat de vraag naar en het aanbod van geld bij elkaar komen. Maar wat doet een bank precies met je spaargeld? En hoe kan het dat de ene bank een veel hogere spaarrente biedt dan de andere?
Hoe verdienen banken geld?
Het geld op een spaarrekening leen je eigenlijk aan de bank. Hiervoor ontvang je een vergoeding, namelijk de spaarrente die de bank vergoedt. Vervolgens doen banken precies hetzelfde: zij gebruiken het spaargeld van consumenten om leningen en hypotheken te verstrekken, of om te beleggen. Voor leningen en hypotheken vragen zij een rente die hoger is dan de spaarrente, waardoor het uitlenen van geld voor banken rendement oplevert. Ook bij beleggen is het de bedoeling dat het geld meer oplevert dan dat het kost. Op deze manier verdienen banken dus aan je spaargeld en het geld van beleggers.
In werkelijkheid lenen banken echter veel meer geld uit dan dat zij in kas hebben. Daarom geldt er een voorwaarde die zegt dat banken een bepaalde kapitaalratio moeten aanhouden. Dat houdt in dat ze een bepaalde hoeveelheid eigen vermogen moeten hebben dat als buffer dient om eventueel niet (volledig) terugbetaalde leningen op te vangen. Stel dat een bank een kapitaalratio van 10 procent heeft, dan houdt dat in dat ze voor elke 100 euro die ze uitleent 10 euro daadwerkelijk in kas heeft.
Hoe ontstaan de verschillen in rentevergoedingen?
Ondanks dat de meeste banken in grote lijnen hetzelfde handelen, ontstaan er toch grote renteverschillen tussen banken. Dat heeft te maken met het rentebeleid van de bank. Banken willen natuurlijk zo goedkoop mogelijk geld aantrekken. Dat doen ze door een lage spaarrente te bieden. Maar als de rente te laag is, lopen ze het risico dat spaarders hun geld liever storten bij een andere bank met een aantrekkelijkere rente. In dat geval ontstaat er een tekort in kas om de leningen en hypotheken te financieren en kunnen ze dus niet genoeg verdienen.
Daarentegen streven banken er ook naar niet een te hoge rente aan te bieden. Hoe meer ze betalen voor het aantrekken van spaargeld, hoe meer ze terug moeten verdienen. Dit gebeurt doorgaans door de leen- en hypotheekrentes te verhogen. Maar als de bank die rentes te ver verhoogt, kiezen consumenten voor leningen en hypotheken van de concurrent. Banken proberen daarom altijd de juiste balans te vinden en houden hierbij de concurrenten scherp in de gaten.
Hoe werkt een bank? - Overige factoren
Naast het rentebeleid van banken beïnvloeden meerdere factoren de rente van de bank. Een voorbeeld hiervan zijn de operationele kosten. Een kleine internetbank heeft bijvoorbeeld minder kosten aan personeel en kantoorpanden dan een grote bank met vele lokale vestigingen. Hierdoor kunnen zij een wat hogere spaarrente bieden. De concurrentie van deze kleine (buitenlandse) partijen zorgt dus voor dynamiek op de markt.
Ook de marktrentes zijn van invloed op de hoogte van de spaarrente. Hoe goedkoop kunnen banken geld lenen bij de Europese Centrale Bank (ECB) of bij andere Europese banken? De ECB-rente en het Euribor-tarief zijn de marktrentes die dit weergeven. Hoe goedkoper banken geld bij elkaar of bij de ECB lenen, hoe minder geld van spaarders zij aantrekken. En dat vertaalt zich weer in een lagere spaarrente.